Câu kỷ tử - Lycium Barbarum L

20-02-2024 82

Câu kỷ tử là quả chín phơi khô của cây khởi tử (tên khoa học Lycium barbarum L.). Thời kỳ thu hái sau khi quả chuyển sang màu đỏ cảm. Dược liệu có vị ngọt, tính bình và đặc biệt khi sấy khô thì giá trị dinh dưỡng càng cao. Ngoài ra câu kỷ tử có khả năng làm chậm quá trình lão hóa, chữa trị ung thư,…

Câu kỷ tử là gì?

 

Kỷ tử, hay còn được gọi là câu kỷ tử ninh hạ và có tên khoa học là Fructus Lycii, thuộc họ: Cà. Loài cây này có thân mềm, thường mọc thẳng với chiều cao trung bình từ 50 đến 150 cm.

Tên khác của cây này là Khủ khởi và Khởi tử.

Cây này thuộc vào loài Lycium barbarum L. và Lycium chinense Mill., thuộc họ Cà (Solanaceae).

Cây có dạng nhỡ cao từ 1-2 mét, thân có gai, cành cong và hướng xuống. Lá mọc đơn hoặc thành vòng 3-5, có hình xoan với kích thước từ 2-6 cm. Hoa có thể mọc đơn lẻ hoặc thành nhóm 3-5 ở kẽ lá, có tràng màu tím và ống hoa ngắn hơn so với cánh hoa. Quả hình trứng mọng dài khoảng 2-3 cm, có thể màu vàng cam hoặc đỏ sẫm. Hạt nhỏ màu trắng, có hình dạng thận và phẳng.

 

Câu kỷ tử - Lycium Barbarum L


Loài Lycium barbarum thường có lá thuôn hơn, hoa màu tím, quả dạng thuôn màu vàng-cam và hạt nhỏ màu vàng nâu (khoảng 2 mm). Loài L. chinense thì lá thường to hơn, hoa màu tím nhạt, quả màu đỏ và hạt màu vàng, kích thước lớn hơn (khoảng 2-3 mm).

Bộ phận được sử dụng và thu hái của cây này là Quả (Fructus Lycii), thường được gọi là Câu kỷ tử.

  • Quả được thu hái khi chín, sau đó phơi nắng trong bóng râm. Khi vỏ quả bắt đầu nhăn lại, chúng được phơi hoặc sấy nhẹ cho đến khi khô. Dược liệu này có dạng trứng hoặc xoan, màu vàng cam hoặc đỏ, mềm và bóng, thường có vẻ nhăn nheo; vị ngọt với một chút chua.
  • Rễ của cây (Radix Lycii) thường được gọi là Địa cốt bì. Chúng được thu hái vào mùa thu, sau đó rửa sạch và tách vỏ, sau đó phơi hoặc sấy khô.
  • Lá của cây (Folium Lycii)


Thành phần hóa học của quả bao gồm tinh dầu, carotenoid, betain, axit ascorbic và axit nicotinic. Hạt chứa nhiều sterol. Vỏ rễ chứa betain, lyciumanid và axit malissic. Cành lá chứa protein 3,5%, lipid 0,72%, glucid 2,25%, và giàu vitamin A.
 

Hạt kỷ tử khô
 

Đặc điểm của loại cây kỷ tử


Mỗi quả kỷ tử đều chứa nhiều protein và 18 axit amin khác nhau. Ngoài ra, chúng cũng cung cấp nhiều khoáng chất như kẽm, sắt, phốt pho và riboflavin (vitamin B2). Đặc biệt, hàm lượng sắt trong quả kỷ tử nhiều hơn so với đậu nành và chứa nhiều beta-caroten hơn cả cà rốt.
  • Lá của cây mọc đơn, đối xứng và có dạng lưỡi mác. Chúng mọc gần nhau, không có cuống, và có độ dài khoảng từ 2 đến 6 cm, chiều rộng từ 0,6 đến 2,5 cm.
  • Các bông hoa cây kỷ tử thường mọc đơn lẻ ở góc của lá, thường có màu tím đỏ phơi phới.
  • Quả kỷ tử có hình dạng là trứng nhỏ và dài. Khi chín, quả chuyển sang màu đỏ sậm, có kích thước từ 0,5 đến 2 cm, thịt quả mềm và ẩm. Bên trong, quả có màu nâu đậm và thân hình phẳng.
  • Thời điểm thu hoạch quả kỷ tử thường vào khoảng từ tháng 9 đến tháng 10 hàng năm, bởi lúc này chúng đã chín và chứa nhiều dưỡng chất quý giá.
  • Sau khi hái, quả kỷ tử được rửa sạch để loại bỏ bụi và tạp chất trước khi sử dụng.
  • Để bảo quản lâu dài, quả kỷ tử thường được phơi khô ở nơi bóng mát. Chỉ khi vỏ quả co lại thì mới phơi dưới ánh nắng mạnh khoảng từ 4 đến 5 ngày.
  • Kỷ tử thường được trồng để làm thuốc ở các vùng trung du và miền núi Bắc Bộ như Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái.
 

Công dụng của câu kỷ tử

 
Cây kỷ tử thường được sử dụng như một phương pháp hỗ trợ cho việc chữa trị cơ thể yếu đuối và bệnh về mắt do suy dinh dưỡng, cũng như làm giảm đường huyết. Thông thường, nó được sử dụng dưới dạng thuốc sắc hoặc ngâm trong rượu. Địa cốt bì thường được sử dụng để làm giảm nhiệt, làm mát cơ thể và chữa ho, ho ra máu. Lá của cây được sử dụng như một loại rau ăn có khả năng bổ sung dưỡng chất tốt cho cơ thể. Sau đây là những công dụng của câu kỷ tử đối với sức khỏe con người và những ứng dụng trong đời sống hàng ngày.
 
Công dụng cây kỷ tử
 

Câu kỷ tử hỗ trợ giảm cân

 
Loại quả này nên được thêm vào thực đơn ăn kiêng của bạn vì câu kỷ tử có hàm lượng calo thấp và giàu chất dinh dưỡng. Thêm vào đó, việc bổ xung loại quả này không cung cấp nhiều calo do lượng đường khá thấp nhưng lượng chất xơ vô cùng dồi dào.
 

Hỗ trợ giải độc gan

 
Polysacarit của câu kỉ tử có chứa các thành phần được kiểm nghiệm là có lợi đối với gan, giúp chống oxy hóa và giảm các chất trung gian gây viêm gan, gan nhiễm mỡ. Ngoài ra câu kỷ tử còn hỗ trợ phục hồi sức mạnh của cơ và khả năng thải độc tố.
 

Giúp làm đẹp da

 
Quả kỷ tử hiệu quả để ngăn chặn sự hình thành nếp nhăn, ngăn ngừa lão hóa. Trong quả có chứa Netaine giúp chống lại tia cực tím và ngăn chặn tổn thương da.
 

Tăng cường hệ miễn dịch

 
Một nghiên cứu cho thấy câu kỷ tử có khả năng ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh ung thư, ức chế sự teo tuyến ức và lá lách của chuột già từ đó làm suy giảm chức năng miễn dịch tế bào và miễn dịch thể dịch.
 

Tăng cường thị lực

 
Câu kỷ tử có công dụng bảo vệ tế bào biểu mô võng mạc ở mắt, bảo vệ thần kinh mắt. thêm vào đó, một số nghiên cứu cho thấy dược liệu làm rút ngắn thời gian thích nghi của mắt với bóng tối, giúp mắt nhìn rõ hơn trong điều kiện ánh sáng mờ.

Mặc dù câu kỷ tử rất dễ sử dụng và hiệu quả vô cùng lớn nhưng mọi người nên dùng dược liệu một cách bài bản, tìm hiểu đặc điểm dược liệu trước khi sử dụng.

 

Một số điều cần lưu ý khi sử dụng quả câu kỷ tử ninh hạ


Tránh sử dụng quả cây kỷ tử trong trường hợp huyết áp cao, tâm trạng căng thẳng, hoặc khi cơ thể đang trong tình trạng nóng bừng, cáu giận. Đặc biệt, tránh sử dụng cho những người ăn nhiều thịt hàng ngày, vì tác dụng của quả có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể.

Hãy cẩn trọng khi sử dụng quả kỷ tử cho những người có tình trạng sức khỏe tốt, để tránh tình trạng khí ám tích tụ bên trong cơ thể, gây ra những biến chứng nguy hiểm sau này.

Nên thận trọng khi tiêu thụ quả kỷ tử quá nhiều, vì điều này có thể dẫn đến các vấn đề như mắt đỏ, khó chịu, và suy giảm thị lực.

 
Bài viết khác
  • cay an xoa   helicteres hirsuta lour

    Cây An Xoa - Helicteres hirsuta Lour

    09/03/2024 260

    Cây an xoa đã được truyền lại với nhiều bài thuốc quý với khả năng chữa bệnh gan hoặc cải thiện giấc ngủ. Vậy thì thực tế, cây an xoa có thể để điều trị bệnh gan được không? Cùng tìm câu trả lời ngay qua bài viết bên dưới nhé!

  • cay mia do   cheilocostus speciosus

    Cây mía dò - Cheilocostus speciosus

    01/03/2024 220

    Cây mía dò, hay còn được gọi là mía cỏ, là một trong những vị thuốc nam phổ biến được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là các tình trạng liên quan đến tiểu tiện như tiểu buốt, tiểu rắt và phù thũng.

  • chuoi hot rung   musa balbisiana

    Chuối hột rừng - Musa balbisiana

    01/03/2024 174

    Chuối hột rừng, còn được gọi là chuối nhãn, không chỉ là một loại thực phẩm giàu dưỡng chất mà còn được coi là một loại vị thuốc quý trong y học dân gian. Chuối hột rừng thường được sử dụng để ngâm rượu thuốc trong y học Đông y với nhiều tác dụng có lợi cho sức khỏe.

  • cay co ke   grewia paniculata rox

    Cây cò ke - Grewia Paniculata Rox

    01/03/2024 239

    Cây Cò Ke là một loại cây thân gỗ hoặc cây nhỡ, có tên khoa học là Grewia Paniculata Roxb. Ex DC, thuộc họ Đay. Cây có nhiều tên gọi khác nhau tùy theo từng địa phương, như Bung lai, Chua ke, Don sai, Bố trà diệp, Dan ke… Cây Cò Ke có nguồn gốc từ Trung Quốc và Đông Nam Á, ở Việt Nam chủ yếu phân bố ở phía Nam, trong các rừng thứ sinh hoặc ven đường.

  • ha thu o   fallopia multiflora

    Hà Thủ Ô - Fallopia Multiflora

    01/03/2024 135

    Hà thủ ô là một trong những vị thuốc Đông y phổ biến, được sử dụng từ lâu trong y học truyền thống của nhiều quốc gia châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản và Việt Nam. Loài cây này thường được sử dụng để điều trị nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau và có nhiều tác dụng có lợi cho cơ thể.

Hotline Hotline